Wednesday, February 21, 2024

बसिबियाँलोः नेपाल फर्किने कि नफर्किने ?

फेरी उही बेतुकका कुरा । तैपनि बसिबियाँलो गरौँ है !

पहिलो त मलाई यो प्रश्न नै सतप्रतिशत निरर्थक लाग्छ । किन भने -कुनै पनि मानिस आफूले अँगालेको पेशा, प्राप्त गरिरहेको सुविधा (सुख होइन, सुविधा), पेशाको भविष्य र आफ्नो बौद्धिक-पेशागत सञ्जाल छोडेर फगत आफू जन्मेको देशको स्वार्थका लागि कुनै देशमा बस्ने वा त्यो देश छोड्ने निर्णय गर्दैन । कसैले यसो गरिदेला भनेर आशा गर्नु नै मुर्खता हो ।

Monday, February 12, 2024

मान्छेको उद्देश्य सत्यको खोजी गर्नु होइन भनी बताउने किताब

 मानिस यस्तो प्राणी हो जो आफ्ना इन्द्रिय र विकसित मस्तिष्कको प्रयोगबाट यथार्थसम्म पुग्न सक्छ।” यो वा यस्तै कुरा त हामी धेरै सुनिरहेका हुन्छौं। तर, जीव विज्ञान र मानिसको मनोवैज्ञानिक चरित्रका विशेषतालाई आधार मान्दा यस्तो तर्क कतिको चित्तबुझ्दो छ त ?

मैले हालसालै पढिसिध्याएको एउटा पुस्तक ‘द केस अगेन्स्ट रिआलिटी’ का लेखक डोनल्ड होफमन भन्छन्- मानिससँग यथार्थ पत्ता लगाउने क्षमता हुन्छ भन्ने कुरा बिल्कुल गलत हो।

पाकिस्तान, इमरान खान र निर्वाचन

 पाकिस्तानमा बिहीबार सम्पन्न राष्ट्रिय सभाको निर्वाचन मतपरिणाम लगभग आइसकेको छ।

अलजजिराका अनुसार कुल २६५ सिटमध्ये अब ९ सिटको मात्र परिणाम आउन बाँकी छ।

यो निर्वाचन हुँदै गर्दा पूर्वप्रधानमन्त्री तथा पाकिस्तान तेहरिक-इ-इन्साफ (पिटिआई) पार्टीका अध्यक्ष समेत रहेका इमरान खान जेलमा छन्।

पिटिआईलाई पहिलेको चुनाव चिह्न नदिइएपछि इमरान खानका समर्थकहरूले यसपालि स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएका छन्।

पाकिस्तानको राजनीति, निर्वाचन र त्यहाँ हुने कुनै पनि उतार-चढाव बुझ्न यसका केही अवस्थालाई बुझ्नुपर्ने हुन्छ।

Thursday, February 8, 2024

पुराना बेइमान, नयाँ अनभिज्ञ

गएको वर्ष जुन महिनामा स्वतन्त्र पार्टीका बारेमा ब्लग लेखेको रहेछु । रवि लामिछानेले राजनीतिक पार्टी खोल्लान् र त्यसका बारेमा गन्थन्-मन्थन् गर्नुपर्ला भनेर २-३ वर्षअघिसम्म सोच्न पनि सकिन्थेन, जुन आज यथार्थ भएको छ । आफैँलाई पनि विश्वास लाग्दैन कि म यही विषयमा दोस्रो पटक ब्लग लेख्दैछु ।

मलाई थाह छ यो मेरो बेबकुफी हो -सानो सन्तोषको कुरा के भने बेबकुफी स्वयंमा अपराध होइन ।

रमिताको कहिलै कमी नहुने देशमा पाँच-सात वर्ष पहिले निकै ठूलो रमिता भयो । एकजना अमेरिकावासी नेपाली पूर्व-पत्रकारले अनवरत २४ घण्टा अन्तर्वार्ता लिएर गिनिज बुकमा नाम लेखाउने भए । उनका लागि विशेष स्टुडियो बन्यो । स्टुडियोको भित्तामा ब्यानर थियो –“बुद्ध वज बर्न इन नेपाल !” यो म्याराथन इन्टर्भ्यूको महारमितामा नेपालका गन्यमान्य छोटेमोटेदेखि बडेसम्मका गन्यमान्यको लाइन लाग्यो । अनवरत अन्तर्वार्ता सम्पन्न भयो । गिनिजमा सम्भववत नाम लेखियो र बुद्ध नेपालमा जन्मेको कुरा भारतले चाल पनि पायो ।

Wednesday, December 13, 2023

कुराका कुरा

इस्लामाबादको कठ्याङग्रिने जाडो । अलिकति ह्विस्की तातोपानीमा मिसाएर स्वाट्टै पारेपछि म ओछ्यानमा छिरेको छु । कानमा ‘बड’हरू बज्दैछन् –‘याद पिया कि आए ऽऽऽऽ !’

तपाईंहरूमध्ये कतिलाई ह्विस्कीमा तातो पानी मिसाएको कुराले थोरै विचलित बनाएको हुनुपर्छ । ह्विस्की आइसमा मिसाउने हो -तातोपानीमा होइन । एकपटक जहाजमा व्हिस्किसँग तातोपानी माग्दा एअर होस्टेसले अचम्म मानेकी थिइन् र कन्फर्म गर्न फेरी सोधेकी थिइन् –‘आर यु स्योर ?!’

तर, म परख गरेर ह्विस्की पिउँदिन । म ह्विस्कीको पारखी होइन ।

Friday, April 28, 2023

किन जटिल छ राजनीतिक पार्टीको सुधार र पुनर्संरचना

लामो समयदेखि बहसमा आएको विषय हो पार्टीको सुधार र पुनर्संरचना । तर, के यो भनेजस्तै सजिलो छ ? वा, के सम्भव छ ?

"हामी अब सुध्रिन्छौँ, पार्टीलाई पहिलेको जस्तो हुन दिन्नौँ" भन्ने केही राजनीतिकर्मीको मुखबाट सुन्दा राम्रो लागे पनि यो सजिलो काम होइन । पार्टी संरचना, विधिविधान र आर्थिक गतिविधिलाई समेट्दै समग्र रूपमा पुनर्संरचना नगरी पार्टीका सतहमा देखिएका कमीकमजोरीमा सुधार सम्भव छैन । यस्तो पुनर्संरचना केही व्यक्तिले चाहेर वा अरूले कामना गरेर मात्र पनि सम्भव छैन ।

Tuesday, April 25, 2023

चुनाव परिणामले दिएको उत्साह र यथार्थ

उपनिर्वाचनको परिणाम र त्यसमा पनि विशेष गरि स्वर्णीम वाग्ले र रवि लामिछानेको विजयलाई लिएर विभिन्न प्रतिक्रिया सुन्न र पढ्न पाइएको छ । मूलधारे मिडिया र सोसल मिडियाका टिप्पणी रोचक छन् र तिनले नेपालको समसामयिक राजनीतिक बारेमा धेरै कुरा बोलेका छन् । तिनै उपलब्ध टिप्पणीलाई मिसमास गरेर केही अमौलिक टिप्पणी तल राख्न चाहन्छु ।