के चीनले अमेरिकालाई जितिसक्यो ? के निकट भविष्यमा चीन अमेरिकाभन्दा बढी समृद्धि हासिल गरेर संसारको नम्बर एक देश बन्न गइरहेको छ ? यी प्रश्न आजको विश्वमा धेरै सोधिने र छलफल गरिने विषय हुन् । सिंगापुरका पूर्वकूटनीतिज्ञ तथा प्राध्यापक किशोर मेहबुबानीको पाँच वर्षअघि प्रकाशित ‘ह्याज चाइना वन ?’ नामको पुस्तक यिनै प्रश्नमा केन्द्रित छ ।
दशैंको रमझम सकिएको छ ।
बर्खा मौसमले ल्याएको बाढी-पहिरोको आतङ्क कम हुँदैछ । आगामी दिनमा आकास क्रमशः सफा
हुँदै जाला । अब आउने यी घमाइला दिन र हिउँदको चिसो मौसम नेपालका लागि कठिन
परीक्षा लिएर आउनेछन् । एक जटिल राजनीतिक सङ्क्रमण छिचोल्दै नयाँ संसद् र सरकारको
निर्माणको बाटोमा अब नेपाल अघि बढ्नु पर्नेछ ।
आजको लेखमा नेपालको यही राजनीतिक संक्रमणसँग जोडिएका पाँच सन्दर्भमा आफ्ना टिप्पणी प्रस्तुत गर्नेछु ।
I was in Kathmandu for a few days in the aftermath of the Gen Z protests. During this sojourn, I had the opportunity to speak with some friends, which helped me understand the nature of current public debates about the future of Nepal. I observed a mixed feeling of optimism and caution among the people I talked with. While I am positive about the political change that the protests have brought about, I think Nepal (especially the Gen Z) needs to examine certain assumptions more seriously. In the following, I present a list of assumptions and my views on them. In my opinion, these assumptions need more in-depth debates/discussions.
विगत एक दशकयता नेपाल सुशासनमा निरन्तर कमजोर भइरहेको र असन्तुष्टि चुलिँदै गएको कुरा आफ्ना लेखहरूमा मैले बारम्बार उठाइरहेको थिएँ।
असन्तुष्टिको विस्फोट कुनै दिन हुन सक्छ भनेर अनुमान गर्न गाह्रो थिएन। म र मजस्ता सर्वसाधारणले सहजै बुझेको यस्तो यथार्थ राजनीतिक दलका अहंकारी नेताहरूले बुझ्न सकेनन् वा चाहेनन्। असन्तुष्टिको भयानक बिस्फोट जेन–जीको आन्दोलबाट देखिएको छ। यस क्रममा भएको जनधनको क्षतिले नेपालका अन्तहीन जटिलतामाथि अर्को भयंकर जटिलता थपिदिएको छ।
नेपालका खबरले तपाईंको मस्तिष्क रन्थनिएको छ ? मेरो पनि छ । तर, मस्तिष्कलाई बोझ दिएर फाइदा केही छैन । तीनदिनको घनचक्करपछि आजबाट आफ्नो नियमित दैनिकीमा फर्किने प्रयास गर्दैछु । आजको लेखाइमा मेरो दैनिकीसँग जोडिएका एउटा पुरानो र एउटा नयाँ कुरा यहाँहरूसँग बाड्ने प्रयास गर्दैछु ।
